NASA, Mars yüzeyinden gelen ve hava olayları, sismik faaliyetler ve daha önce açıklanmamış diğer olayları gösteren bir dizi ses kaydı yayımladı.
ABD uzay ajansı, Kızıl Gezegen’deki titreşimlerin ve hava sistemlerinin sesini kaydetmek için “İç Mekan Yapısı Sismik Denemesi” (SEIS) adlı bir araç kullandı.
Mars yüzeyinde bulunan kubbe şeklindeki cihaz; toz fırtınalarını, meteor çarpmalarını ve hatta Mars depremlerini algılamada sismografa yardımcı olmak için rüzgar basıncını, sıcaklığı ve manyetizma sensörlerini kullanıyor.
NASA’da çalışan kıdemli araştırmacı Philippe Lognonne “Uzun zamandır bu anı bekliyoruz” dedi: “Dünyadaki ilk sismik kaydın üzerinden 130, Apollo programı sırasında Ay’a bir sismograf yerleştirildiğinden beri de yaklaşık 50 yıl geçti. SEIS’ten öğreneceklerimiz Mars’ın nasıl oluştuğu ve geliştiği konusuna ışık tutacaktır.”
SEIS cihazı, NASA’nın Kasım 2018’de Mars’a indirdiği InSight adlı robotik keşif aracının bir parçası. NASA bünyesindeki bilim insanları, aracın kaydettiği seslerin çoğunu açıklamakta zorlandı ve bu kayıtları “tuhaf” olarak değerlendirdi.
“Ding ve donglar” diye anılan sesler, sismografın içinde ısınıp soğudukça genleşen ve büzülen parçalardan da geliyor olabilir. Sesler Mart ve Temmuz 2019 arasında kaydedilmiş olsa da, NASA’nın Soundcloud ve YouTube kanalları üzerinden kamuyla yeni paylaşıldı.
22 Mayıs ve 25 Temmuz’da yapılan iki kayıtta, 3,7 ve 3,3 büyüklüğünde Mars depremleri yer aldı.
Imperial College London’da çalışan ve InSight projesinin bilim ekibinden Constantinos Charalambous “Keşif aracından gelen ilk titreşimleri duymak, hele ki ilk anlarında, heyecan vericiydi” dedi: “InSight açık arazide dururken o esnada Mars’ta gerçekten neler olduğunu hayal edebiliyorsunuz.”
Noyan Öztürk / Independent Türkçe
